Vredenhof op Schiermonnikoog

Begraafplaats Vredenhof
Verscholen in het groen aan de Reddingsweg ligt de bijzondere begraafplaats Vredenhof, een rustplaats voor drenkelingen en oorlogsslachtoffers uit beide Wereldoorlogen. Hier vinden we graven van mensen uit onder andere Australië, Canada, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië en Polen.

De begraafplaats werd in 1917 aangelegd op initiatief van enkele eilanders, waaronder Ruurd Fenenga (voormalig kapitein in de zeilvaart), boer Theunis Riekert Visser, dorpsboer Rink de Boer en hotelier Sake van der Werff. In de periode van 1850 tot 1910 werden al tientallen onbekende drenkelingen op het eiland begraven. Dit leidde uiteindelijk tot de oprichting van Vredenhof.

Oorsprong in de Eerste Wereldoorlog
Tijdens de laatste jaren van de Eerste Wereldoorlog legden enkele eilandbewoners, waaronder boeren en kapiteins, de begraafplaats aan. De plek was in eerste instantie bedoeld voor aangespoelde Duitse matrozen van de Kriegsmarine. Aan het einde van de oorlog telde Vredenhof 13 graven. In de volksmond stond het kerkhof toen bekend als de matrozen- of drenkelingenbegraafplaats.

In 1920, na het aanspoelen van enkele lichamen, werd besloten een lijkenhuisje te bouwen dat ook als bergplaats diende. Hoteleigenaar Van der Werff speelde hierin een sleutelrol door bedrijven te benaderen voor het schenken van bouwmaterialen.

De Tweede Wereldoorlog en Operatie Dynamo
De eerste begrafenis uit de Tweede Wereldoorlog vond plaats op 29 oktober 1939. Alan Wilson, een geallieerde piloot, werd de eerste in Nederland begraven geallieerde vlieger. In de jaren tot 1945 werden op Vredenhof 94 oorlogsslachtoffers bijgezet. Onder hen waren 31 Franse militairen die sneuvelden tijdens Operatie Dynamo, waarbij het Engelse expeditieleger en een deel van het Franse leger vanuit Duinkerken naar Engeland werden geëvacueerd. Negen van deze Franse slachtoffers werden in 1949 herbegraven in Frankrijk.

Geallieerde vliegers en andere slachtoffers
De meerderheid van de graven op Vredenhof behoort toe aan geallieerde vliegers. Zij kwamen om het leven tijdens bombardementen op Duitse havensteden (Bomber Command) of tijdens missies zoals aanvallen op konvooien en het leggen van mijnen boven de Noordzee (Coastal Command).

Na de oorlog
Na de oorlog werden nog vijf graven toegevoegd, waaronder die van Tj. van der Werff en S. van der Werff. In totaal rusten op Vredenhof 110 personen, elk met hun eigen verhaal en geschiedenis, verbonden door deze bijzondere plek van eerbied en herinnering.

Wyb Jan Groendijk, beheerder Vredenhof
Wyb Jan Groendijk
Beheerder Vredenhof

“Wyb Jan is sinds 1980 beheerder van begraafplaats Vredenhof. De plek waar jaarlijks de "Stille Tocht" op 4 mei eindigt. Vriend en vijand liggen nu in vrede begraven op deze unieke begraafplaats. Een plek om lief te hebben.”

Lees het hele verhaal

Bekijk alle verhalen