Broeder Alberic, Monnik op Schiermonnikoog
Schiermonnikoog is mijn thuis
Broeder Alberic
‘Het is 6 december 2013, kwart over zes in de ochtend. Ik ben in de vertrekhal van Lauwersoog, maar de boot van half zeven zal niet vertrekken. De wind is stormachtig en het hoge water maakt aanmeren op Schiermonnikoog onmogelijk. Een uurtje later zit ik in restaurant Waddenzicht, met uitzicht over de Waddenzee. In de verte zie ik het eiland liggen. Onbereikbaar voor nu. Ook de boot van half tien zal niet varen. Rond half twee zet ik voet op Schiermonnikoog. Het is ijzig koud en natte sneeuw verwelkomt mij.’
Een eiland vol met stilte
Broeder Alberic is in 1986 toegetreden tot de abdij Sion in Diepenveen, een abdij in de cisterciënzer traditie. Een middelgroot klooster, dat rond 2013 geen toekomst meer heeft. Het is te groot en te duur in onderhoud. Op zoek naar een nieuwe plek, een nieuwe toekomst, wordt Schiermonnikoog genoemd. Broeder Alberic zal een eerste bezoek aan dit eiland brengen, incognito. Een bezoek om te kijken of er plek is voor een klooster, maar zeker ook een bezoek om een gevoel te krijgen.
‘Wachtend op de boot schrijf ik mijn gevoelens op. Naar wat voor eiland ga ik? Naar welke toekomst in mijn leven? Naar welke toekomst in het leven van mijn broeders? Een toekomst in eenvoud. In natuurlijke stilte. In warme broederlijkheid.’ 
Drie dagen later gaat broeder Alberic terug naar Diepenveen. ‘Op de boot voel ik mij verdrietig. Schiermonnikoog is onze plek, maar er is geen plek voor ons. Het eiland is weg van de wereld en vol met stilte. Deze melancholische gedachte maakt later plaats voor hoop. Hoe wil ik naar de realiteit kijken? Natuurlijk, op basis van geloof, op basis van vertrouwen. Later dat jaar ontmoet ik een oude Amerikaanse abdis. We spreken over mijn gevoel voor Schiermonnikoog. Zij legt een hand op mijn samengevouwen handen en zegt: ‘Trust in the Lord, see what emerges.’ Sindsdien weet ik dat het goed komt.’ …
Rust
Broeder Alberic is nu zo’n 30 jaar monnik. ‘Op latere leeftijd ging ik Theologie studeren. Het geloof boeide mij. Tijdens een bezoek aan een klooster in Vlaanderen viel alles op zijn plek. Ik zat buiten op een boomstronk, keek naar de hemel en dacht: ‘Alles is goed. God is er, en dus ben ik een monnik.’ Dit gevoel is niet meer weggegaan uit mijn leven. Wat ik ook tegenkom, ik kan altijd terugvallen op God.’
Rust was niet vanzelfsprekend voor broeder Alberic. ‘Vele jaren heb ik drukte ervaren in abdij Sion. Ik werkte er in de Boekbinderij, dat was tevens een sociale werkplaats. Er werd gerookt, de radio stond aan. Er was een vast dagritme, de dag was opgeknipt in stukjes. Echte rust had ik eigenlijk alleen bij de Gebedsdienst om vier uur in de ochtend, gevolgd door ‘de stille tijd’. Een monnik is een nachtmens. De nacht brengt mij rust.’
Integreren
Schiermonnikoog is voor de monniken meer dan een plek om te wonen. ‘Wij willen onderdeel zijn van de gemeenschap. We willen dit bijzondere eiland iets geven. Onze diensten in de Kapel zijn open voor iedereen. Wij bieden ruimte en gelegenheid voor stilte en bezinning. Wij willen daarnaast op kleinschalige wijze bijdragen aan de eilander economie door lokale producten, voorzien van een kloosterstempel, te gaan verkopen in een soort van ‘kloosterwinkeltje’. We willen op onze wijze bijdragen aan de duurzaamheid van het eiland, de duurzaamheid van het leven. En door hier te zijn, bieden wij Schiermonnikoog iets extra’s dat nergens anders is: een eiland met een klooster.’
Nieuw klooster
De vijf broeders wonen nu tijdelijk in de voormalige kapsalon aan de Langestreek. Het nieuwe klooster, gepland aan de westkant van het dorp, komt steeds dichterbij. ‘Het ontwerp is klaar. Een centrale kapel, met daaromheen eenvoudige woon-units. Nee, anders. God is centraal, met daaromheen vijf tot hooguit twaalf of dertien eenvoudige monniken. We willen het ook presenteren aan de eilander bevolking, er met hen over in gesprek gaan. Het ontwerp moet ook nog door alle procedures heen.
Ons klooster moet rust en afstand uitstralen, maar moet tegelijkertijd zichtbaar zijn en passen in het duinlandschap. Het gaat ons niet om het nieuwe klooster, maar om hier te leven. Voor nu en voor toekomstige generaties monniken. Schiermonnikoog is ons thuis. Hier op Schiermonnikoog hebben wij de ultieme rust gevonden. Hier kunnen wij pure monniken zijn.’
Uit: ‘Schier door eilander ogen – hommage aan Jan Abrahamse’.
Geschreven door Eddy van der Noord, met beelden van Ilja Zonneveld, verkrijgbaar bij boekhandel Kolstein.
Opgemaakt: januari 2017